Qraf Aleksandr Stroqanov,sarayı və mədəniyyətlə əlaqəsi

İncəsənəti sevmək üçün rəssam, heykəltəraş, sənətşünas olmaq lazım deyil.İnsənəti sevməyi,onu hiss etməyi estetik zövqü olan hər kəs bacarar.Məsələn varlı bir rus qrafı...Bü gün sizə Stronaqovlar nəslinin üzvü olan Aleksandr Qriqoriyeviç Stronaqovun məhşur sarayı və onun mədəniyyət anlayışı haqqında danışacam. Niyə məhz o?Bunu yazımın sonunda anlayacaqsız.

(31.12.1795-2.06.1891)

            Saray Rusiyanın Peterburq şəhərinin Nevski prospektində yerləşir.50 otaqdan,bir böyük zal,heykəllərlə,güzgülərlə bəzdilmiş qaleriyadan,vals rəqsləri üçün nəzərdə tutulmuş zaldan ibarətdir.Üzərində bir çox memarın işlədiyi sarayın otaqları qeyri-bərabər dördbucaqlı şəklindədir.

Çox zəngin naxışlarla bəzədilmiş otaqlar rəngarəngdir.

Tavanlarda rəssam J.Valeriani tərəfindən fırça ilə təsvirlər çəkilmişdir.

Ailə üzvləri üçün yemək otağı

A.G.Stroqanov incəsənətə bağlı bir insan olub.Deyilənlərə görə hər zaman konsert,teatrlarda iştirak eder və gördüyü sənət əsərini qiymətindən aslı olmayaraq alar,sarayındakı otaqlarından birinə yerləşdirərdi.Bəli onun fərqi bu idi.Onunda sarayında memarlar işləyib amma görülən hər bir sənət əsərini məhz özü araşdırar,maraqlanıb tapar alardı.Yəni o,bu cür sarayla öz zənginliyini yox məhz incəsənətə olan sevgisini göstərir.O dövrünün ən zəngin kolleksiyasına sahib olan kolleksiyonçusu idi.Nadir tapılan əşyalar,rəsm əsərlər,bahalı mebellər,hər otağın ayrı bir rəngdə olması,naxışlı lepkalar qrafın zəngin zövqündən xəbər verir.

1988 ci ildən bəri bu saray Rusiyanın muzeyi kimi fəaliyyət göstərir.Sarayın həyətində məhşur "Stroganov Yard" adlı restoran fəaliyyət göstərir.Bu restoran qrafın sevimli yeməyi olan Beeftek Stroganovla məhşurdur.Yolunuz bir gün ora düşsə bu yeməyi dadmağı məsləhət görərəm.

Qraf şokolatı çox sevərmiş və hər getdiyi ölkədən qucaq dolusu şokolatlar getirərmiş.Və bir gün çox məhşur bir şirniyyat aşbazı dəvət etmiş və qrafa məxsus şokolat resepti hazırlamağını istəmişdi.Hal-hazırda o şokolatlardan sarayın həyətində olan "Şokolat muzeyi" adlanan mağazada Stroqanov şokolatları adı ilə satılır.

Saray muzey olaraq hər gün fəaliyyət göstərir.Qiyməti isə 300 rubuldur.

Tahir Salahov

Azərbaycanın görkəmli rəssamı Tahir Salahov 1928 ci il noyabrın 29da Bakı şəhərində  anadan olub.
Rəssamların,yazıçıların ,bəstəkarların ayrı bir dünyaları var.Həmişə, doğulduğu gündən etibarən fərqlənərlər.Çox fikirli,düşüncəli olarlar.Hamı pəncərəni görər,onlar isə pəncərədən görünənləri.Anası Sona xanımda bu fərqililiyi balaca Tahirdə görmüşdü.Elə bilirdiki,onu düşündürən uşaq yaşında atasız qalmağı,çətin həyat idi.Amma Tahir Salahov ətrafındakı insanları,təbiəti,əşyaları təhlil edirdi.Axı o rəssamdır.Bunu o vaxt heç kim bilmirdi hətta özü belə amma daxilində yaranan istedat çoxaldıqca öz çərçivəsinə sığmayaraq Tahirin əlləri ilə kağıza səpələndi.İlkin təhsilini Əzim Əzimzadə adına rəssamlıq məktəbində aldı.Sonra isə 1957 ci ildə V.S.Surikov adına Moskva Dövlət Rəssamlıq İnstitutunda təhsilinə davam etdi.Az bir zamanda institutdakı müəllimlərin rəğbətini qazandı. "Növbədən qayıdanlar" əsəri ilə isə öz peşəkarlığını sübüt etdi.1980-1992 ci illərdə həmin institutda rəssamlıq və kompozasiya kafedrasını idarə edib.Əsərləri ilə Moskvada,Azerbaycanda və digər ölkələrdə tanınmağa başladı.1960-1961 ci illərdə Azərbaycan Rəssamlar İtiffaqın katib vezifəsində çalışıb.

                         

                         
 Əsərlərində insan əməyinədə yer verən rəssam yuxarıda gördüyünüz neft daşlarında işləyən fəhlələrin üzlərində olan zəhmətkeş cizgilər insanı düşündürür.

Tanınmış şəxslərində portretini də ustalıqla çəkmişdir.

Təsəvvürləri,Abşerona olan sevgisindən bəhs edən rəsimləri,xarici ölkələrdə  olanarkən təsirləndiyi anları rənglərlə əvəz etməyi rəssamın incə ruhundan xeber verir.

Xalq rəssamının Parisdə olan sərgisindən görüntülər

İncənətin səlahiyyətli səfiri Tahir Salahov YUNESKO Millətlər arası Rəssamlar Federasiyasının vitse prezidenti,1997 ci ildə Rusiya İncəsənət  Akademiyasının vitse-prezidenti,2011ci ildə Avropa Elm və İncəsənət bölməsinin həqiqi üzvü seçilib.Heydər Əliyev ordeni,İstiqlal ordeni ilə təltif olunub.

Qızı Aydan Salahova da rəssamın davamçısı eyni zamanda heykəltaraşdır.